پاسخ درختان بنه (.pistacia atlantica desf) به برداشت سقز

Authors

لقمان قهرمانی

استادیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان فریده سعیدی زاده

دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه کردستان هدایت غضنفری

استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

abstract

سابقه و هدف: درختان بنه بدلیل برداشت شیره سقز و اهمیت آن در تامین معیشت جنگل نشینان ناحیه زاگرس، از اهمیت اقتصادی-اجتماعی ویژه ای برخوردار می باشند. هدف این پژوهش بررسی پاسخ درختان بنه به برداشت شیره سقز بوده و شاخص های زیست سنجی این گونه (قطر یقه، ارتفاع کل، ارتفاع تنه، نسبت ارتفاع تنه به ارتفاع کل، ارتفاع تاج و سطح تاج) به عنوان نمایه در این ارزیابی به کار گرفته شده است. مواد و روش ها: برای انجام این تحقیق یک توده رها شده و یک توده در حال بهره برداری با شرایط فیزیوگرافی مشابه در روستاهای بیوند پایین و بیوند بالا در شهرستان جوانرود، استان کرمانشاه، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. توده رها شده مورد بررسی، در گذشته مورد بهره برداری قرار گرفته ولی در 22 سال اخیر (1391-1369) برداشت سقز در آن متوقف بوده است. در توده مورد بهره-برداری، برداشت سقز از درختان بنه از گذشته تا سال انجام این پژوهش (1391) انجام شده است. بعد از برداشت محدوده توده های مورد بررسی، آماربرداری صد درصد انجام گردید و ضمن یادداشت نام گونه، قطر یقه تمام گونه های درختی با قطر یقه مساوی و بیشتر از پنج سانتی متر اندازه گیری شد. در درختان بنه علاوه بر قطر یقه، ارتفاع (ارتفاع کل و ارتفاع تنه) و دو قطر عمود بر هم تاج نیز اندازه گیری شد. نرمال بودن داده ها با استفاده از آزمون one-sample kolmogorov- smirnov test، مقایسه الگوی پراکنش درختان در طبقات قطری با استفاده از آزمون مربع کای و مقایسه نمایه های زیست سنجی درختان بنه در توده های مورد بررسی با استفاده از آزمونt مستقل (independentsamplest-test) انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین نمایه های قطر یقه، ارتفاع کل و ارتفاع تاج درختان بنه در توده های مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود دارد و میانگین این مشخصه ها (غیراز قطر یقه) در توده رهاشده بیشتر از توده مورد بهره برداری می باشد. از نظر ارتفاع تنه، نسبت ارتفاع تنه به ارتفاع کل و سطح تاج تفاوت آماری معنی داری بین درختان بنه در توده های مورد بررسی مشاهده نشد. نتیجه گیری: اگر چه برداشت سقز یک منبع مهم معیشتی برای ساکنان محلی در زاگرس شمالی است؛ ولی روش سنتی بهره برداری از نظر اکولوژیکی و اقتصادی ناکارآمد می باشد. برای بهبود معیشت ساکنان محلی ضروری است روش علمی برداشت سقز که از نظر اقتصادی و اکولوژیکی کارآمدتر است؛ جایگزین روش سنتی شود. علاوه بر سقزگیری، نبود زادآوری نیز بقای این گونه باارزش را تهدید می نماید. شرط اصلی برای حفظ پایداری درختان بنه در عرصه های جنگلی و استمرار سود حاصل از سقز برای سال ها و نسل های آینده استقرار زادآوری می باشد. پپس به نظر می رسد که به جای اخذ بهره و عوارض در طرح های بهره برداری، باید کاشت بذر و مراقبت و نگهداری از نهال ها و تضمین استقرار زادآوری این گونه با ارزش در سامان های عرفی، پیش شرط بهره برداری از این جنگل ها باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پاسخ درختان بنه (.Pistacia atlantica Desf) به برداشت سقز

سابقه و هدف: درختان بنه بدلیل برداشت شیره سقز و اهمیت آن در تامین معیشت جنگل نشینان ناحیه زاگرس، از اهمیت اقتصادی-اجتماعی ویژه‌ای برخوردار می باشند. هدف این پژوهش بررسی پاسخ درختان بنه به برداشت شیره سقز بوده و شاخص های زیست سنجی این گونه (قطر یقه، ارتفاع کل، ارتفاع تنه، نسبت ارتفاع تنه به ارتفاع کل، ارتفاع تاج و سطح تاج) به عنوان نمایه در این ارزیابی به کار گرفته شده است. مواد و روش ها: برای ا...

full text

تغییرات مکانی قطر درختان بنه (Pistacia atlantica Desf.) در ناحیه زاگرس (مطالعه موردی: پیرکاشان، کرمانشاه)

به‌منظور شناسایی بهتر ساختار توده‌های بنه در جنگل‌های زاگرس، ساختار مکانی برای متغیر قطر با استفاده از روش آمار مکای در یک توده خالص بنه (Pistacia atlantica) بررسی شد. برای این منظور مختصات دقیق تمام درختان موجود در توده تعیین و قطر برابر سینه آن‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج به‌دست آمده از بررسی فراوانی طبقات قطری نشان داد که بیش از 90 درصد درختان در طبقات قطری 80-25 سانتی‌متر قرار گرفته‌اند. همچنی...

full text

مقایسه روش‌های نمونه‌برداری k-NN در برآورد تراکم درختان بنه (Pistacia atlantica Desf.) با الگوی مکانی کپه ای در یک توده تنک زاگرس(Pistacia atlantica Desf.)

تراکم (تعداد درختان در واحد سطح) یکی از مشخصه­‌های ساختاری مهم در توده­‌های جنگلی است که در درک پویایی جنگل مناسب است. روش kامین نزدیکترین همسایه (k-NN) یک روش فاصله‌­ای است که به‌طور متداول در آماربرداری جنگل برای برآورد مشخصه­‌های کمی به‌کار می­رود. در این مطالعه روش k-NN با پنج راهکار نزدیکترین فرد (NI)، نزدیکترین همسایه (NN)، جفت‌های تصادفی (RP)، چارک نقطه مرکز (PCQ) و همسایه چارکی (QN) برا...

full text

تأثیر توان تفکیک مکانی تصاویر هوایی پهپاد در برآورد ارتفاع درختان بنه (.Pistacia atlantica Desf)

برآورد ویژگی‌‌های زیست‌‌سنجی مانند ارتفاع تک‌‌درختان که به‌طور مستقیم روی تصاویر هوایی پهپادها قابل‌ مشاهده نیستند، دشوار است، بنابراین پژوهش پیش‌رو با هدف معرفی روشی برای برآورد ارتفاع تک‌‌درختان بنه (PistaciaatlanticaDesf.) انجام شد. یک محدوده 45 هکتاری از جنگل تحقیقاتی بنه استان فارس با پهپاد فانتوم 4 تصویربرداری شد. سپس، الگوریتمی پیشنهاد شد که روی مدل رقومی سطح (...

full text

پیامدهای سقزگیری بر رویش قطری درختان بنه (Pistacia atlantica)

سقز به‌دست‌آمده از درختان بنه (.atlantica  Desf  Pistacia) به‌دلیل  نقشی که از دیرباز در گذران زندگی و تأمین معیشت جنگل‌نشینان ناحیه زاگرس داشته از اهمیت اقتصادی- اجتماعی ویژه‌ای برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی پیامدهای برداشت سقز بر درختان بنه بوده و رویش قطری این درختان به‌عنوان نمایه‌ای در این ارزیابی بکار گرفته شده است. برای انجام این تحقیق یک توده رهاشده و یک توده در حال بهره‌برداری با ش...

full text

تغییرات مکانی قطر درختان بنه (pistacia atlantica desf.) در ناحیه زاگرس (مطالعه موردی: پیرکاشان، کرمانشاه)

به منظور شناسایی بهتر ساختار توده های بنه در جنگل های زاگرس، ساختار مکانی برای متغیر قطر با استفاده از روش آمار مکای در یک توده خالص بنه (pistacia atlantica) بررسی شد. برای این منظور مختصات دقیق تمام درختان موجود در توده تعیین و قطر برابر سینه آن ها اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده از بررسی فراوانی طبقات قطری نشان داد که بیش از 90 درصد درختان در طبقات قطری 80-25 سانتی متر قرار گرفته اند. همچنی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل

جلد ۲۳، شماره ۴، صفحات ۲۵-۴۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023